CHP Kadın Kolları : Eşit bir dünya kurmaya kararlıyız

Cumhuriyet Halk Partisi Kayseri Kadın Kolları İl Başkanı Burcu Avcı yazılı bir açıklama yaparak Türk Kadınına Seçme ve Seçilme hakkının verilişinin yıl dönümünü kutladı. Avcı’nın açıklaması şöyle ;

” Ülkemizin kurucusu ve kurtarıcısı Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün
önderliğinde, 23 Nisan 1920’de TBMM açıldı. O dönemde parlamentoda sadece
erkek milletvekilleri vardı. Oysa Türkiye Cumhuriyeti’nin bağımsızlığı için
verilen milli mücadelede kadınlar ve erkekler yan yana, omuz omuzaydı.
Takvimler 5 Aralık 1934’ü gösterdiğinde ise biz kadınlar Türkiye Büyük Millet
Meclisi’ne seçme ve seçilme hakkını kazandık. Dönemin Başbakanı İsmet
İnönü’nün ifadesiyle; ‘kadının kurtuluş devrimi’ gerçekleşti. Bugün, bu kurtuluş
devriminin 89. yıl dönümü. Kutlu olsun!

Birçok gelişmiş ülkeden önce eşit yurttaşlığı elde etmenin haklı gururunu
yaşayan kadınlar, 1935’te gerçekleşen seçimlerde aday oldu ve oy kullandı.
Akın akın sandıklara koştu. Büyükşehirlerde kadın ve erkeklerin oy kullanma
oranı birbirine çok yakındı. 17 kadın milletvekili Meclis’e girdi. Bir yıl sonraki
ara seçimde kadın milletvekili sayısı 18’e çıktı. O dönem, Meclis’teki kadın
milletvekili oranımız yüzde 4,6 oldu ve parlamentoda kadın temsilinde dünyada
ikinci sıraya yerleştik.

Bu gurur tablosunun üzerinden 89 yıl geçmesine rağmen, kadınlar hala siyasette
birçok eşitsizlikle karşı karşıya. Parlamentolar Arası Birlik’in 2023 verilerine
göre dünyada parlamentoda kadın temsilinde 186 ülke arasında en alt sıralara
geriledik. Pakistan, Suudi Arabistan ve Somali eşit temsilde bizim önümüzdeler.
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) Haziran 2023 raporuna
göre; Türkiye’de kadınların siyasete katılımı OECD ortalamasının da gerisinde
kaldı. Raporda, Finlandiya’da kabinede kadın temsil oranı yüzde 64.3 iken
Türkiye’de bu oran yüzde 5.9 ‘dur. Yine aynı rapora göre, Bakanlar Kurulu’nda
kadın temsili konusunda 42 ülke arasında 38. sırada yer alıyoruz. Parlamentoda
kadın temsilinde Güney Kore’den sonra, Bakanlar Kurulu’nda ise Çek
Cumhuriyeti’nden sonra geliyoruz.

Kadın kimliğinin, ulusal meclislerde ve yerel yönetimlerde temsili için kritik
eşik yüzde 33’dür. Yüzde 33’ün altındaki bir oran, kadınların temsil edilmediği
anlamına gelmektedir.

1934 yılından bu yana 24 Genel Seçim gerçekleşti. Toplam 11 bin 985
milletvekili Meclis’te görev yaptı. Bu vekillerin sadece 717’si kadın. 2023 genel
seçimlerinde Hüda-Par ve Yeniden Refah Partisi’nin Türkiye Büyük Millet
Meclisi’ne girmesiyle, Cumhuriyet tarihinin en cinsiyetçi parlamentosu oluştu.

600 milletvekilinin sadece 119’u yani yüzde 19.83’ü kadın. 27. Dönem
parlamentosunda yüzde 17,1 olan bu oran, 28. Dönemde sadece yüzde 2, 73
artabildi. Yine kritik eşik olan yüzde 33’ü bile yakalayamadık.

Oysa 2022’de yapılan bir araştırmaya göre, Türk toplumu kadının siyasette daha
fazla temsil edilmesini istiyor. Verilere göre, kadınların yüzde 71’i, erkeklerin
yüzde 54’ü kadın siyasetçi sayısı artınca, Türkiye’nin gelişeceğini, daha iyi bir
toplum haline geleceğini düşünüyor.

Önümüzde yerel seçimler var. Ülkemizde 1930-2019 yılları arasında yapılan 19 yerel seçimde, toplamda sadece 156 kadın belediye başkanı seçildi. Erkeklerde ise bu sayı 32 bin. 31 Mart yerel seçimlerine göre 1389 belediye başkanının sadece 22’si, yani yüzde 2’si kadın. 2019 sonuçlarına göre, Türkiye’deki 50.217
muhtardan sadece 1.119’u; yani yüzde 2’si kadın. Kadın belediye meclis üyesi
oranı en fazla yüzde 11, kadın il genel meclis üyesi oranı ise en fazla yüzde 3 olabildi
Kadınların seçme ve seçilme hakkını kazanması eşitlik mücadelesinin önemli
parçasıdır. Cumhuriyet Halk Partisi olarak ana hedefimiz tam eşitliktir. Bu
konuda dev bir adım atmış ve kadınların siyasette eşit temsilini sağlayabilmek
amacıyla Siyasi Partiler Yasası’nda değişiklik öngören teklifimizi Türkiye
Büyük Millet Meclisi’ne sunmuştuk. Listelerin bir kadın bir erkek şeklinde
“fermuar yöntemi” ile yapılmasını şart koşmuştuk. Teklifimiz, AKP ve MHP
oyları ile reddedilmişti. Bu konudaki kararlılığımız devam ediyor. Şu anda
Partimizin üst yönetimini oluşturan Gölge Kabine’nin yarısı kadın, yarısı
erkeklerden oluşuyor.

Cumhuriyet Halk Partisi Kadın Kolları olarak, son üç yılda partimize yaklaşık
165 bin yeni kadın üye kazandırdık. Yüzde 30’un altında olan kadın üye
oranımızı yüzde 37’ye çıkardık. Kadınların siyasette daha aktif olması için
çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Önümüzdeki seçimlerde kadın temsilini en az
ikiye katlamaya kararlıyız. Belediye meclisi üyeliklerinde fermuar sistemi
uygulanmasını çok önemsiyoruz. Tüm CHP’li belediyelerde eşitlik birimi
kurulmasını ve yerel yönetim kadrolarında yüzde 50 cinsiyet kotası
uygulanmasını hedefliyoruz.

Bugünü bizler için özel kılan bir başka konu ise; YAŞAMHAK projemizin 3. yıl
dönümü olmasıdır. İstanbul Sözleşmesi’nin bir maddesini hayata geçirdiğimiz
projemizle, kadına yönelik şiddetle etkin şekilde mücadele ediyoruz.
444 82 85 numaralı alo şiddet hattımız üzerinden, şiddet mağduru kadın ve
çocuklara 7/24 ücretsiz hukuki ve psikolojik destek hizmeti sunuyoruz. Projemiz
kapsamında bugüne kadar on binlerce kadının hayatına birebir dokunduk,
dokunmaya da devam ediyoruz. Ekonomik şiddetten psikolojik şiddete, dijital
şiddetten fiziksel şiddete kadar, bütün mağdur kadınları karakollarda,
mahkemelerde, hastanelerde, savcılıklarda yalnız bırakmıyoruz. Sivil Toplum
Kuruluşları, Barolar ve Meslek Odaları ile imzaladığımız protokoller sayesinde,
kadınlara ve çocuklara destek oluyoruz. Acil durumlarda kadınlar, bize mobil
uygulamamız üzerinden kolayca erişebiliyor.

Biz kadınlar için eşitlik mücadelesi, bir hak mücadelesidir. Eşit bir dünya
kurmaya kararlıyız. Laik, demokratik ve özgür yarınlar biz kadınların ellerinde
yükselecek.”